JAMES WEBB UZAY TELESOBU (JWST) adını 2002’ de NASA Apollo Sorumlu Müdürü olan James E. Webb’ ten almıştır. NASA ve 15 farklı devletin yönettiği ortak bir projedir.
JAMES WEBB UZAY TELESKOBU (JWST) yapımı ve testleri çok uzun zamanlar aldı. Bugüne kadar olan en büyük ve en güçlü teleskoptur. JWST 25 Aralık’ ta fırlatıldı ve L2 yörüngesine yerleştirilecektir. L2 yörüngesi Güneş’ ten uzak, Dünya’ nın 1,5 milyon km ötesinde bir noktadır. Uzay Teleskobu Dünya’ nın yerçekimi ile birlikte harekete edecek ve L2’ de Dünya’ nın gölgesinde olacak. 18 parça altın kaplama aynaya sahip olan teleskop. Tek bir büyük ayna gibi çalışması için çok hassas bir şekilde ayarlanması gerekiyor.
Misyonu
Dev gezegen sistemlerinin kızılötesi görüntülerini ve bileşik bir ışık demetinin bir biçimden geçtikten sonra ayrıldığı basit renklerden oluşmuş görüntüsünü ölçerek, gezegenlerin yaşlarını belirleme imkanı olacaktır. Hassas aygıtlar ve büyük aynasıyla JWST, gezegenlerin doğduğu toz disklerini gözlemleyebilecektir. Güneş Sisteminin nasıl oluştuğu ve gelişim evrelerini nasıl olduğu konusunda ümit vermektedir. Milyarlarca yıl önce evrenin doğduğu ilk zamanları gözlemlemesi planlanıyor. Bir çeşit zaman makinası gibi çalışarak bugüne kadar hiç bilmediğimiz şeyleri öğrenmemizi sağlayacak.
Özellikleri
JWST, Hubble Uzay Teleskobunun yarısı kadar bir ağırlığı sahip olmasına rağmen berilyumla kaplanmış 18 altıgen aynanın bir araya gelmesiyle oluşan 6,5 metre çapı ve 25,4 m2 yüzey alanıyla Hubble’ dan daha büyüktür. Ana odağı, kızılötesi astronomidir. Tasarım üç nedenden dolayı yakın ve orta kızılötesine odaklanmıştır.
1. Yüksek ve kırmızıya kayan nesnelerin görünür yüzeyleri kızılötesine kaydırılır.
2. Gezegenler gibi soğuk nesneler güçlü şekilde kızılötesi yayarlar.
3. Kızılötesi bandının yeryüzünden ya da Hubble ile incelenmesi imkansıza yakındır.
Dünya’ nın atmosferi, yeryüzünden teleskoplarla kızılötesi bantları incelemeyi zorlaştırmaktadır. Dünya’ da su, karbondioksit ve metan gibi bileşiklerin atmosferde olması yerden gözlemini çok zor hale getirmektedir. Hubble’ da da aynaları yeterince soğuk olmadığından kızılötesi ışık yayarlar ve bu kızılötesi bantları inceleyemezler. JWST L2 yörüngesine yerleştiğinde Dünya’ dan 1.5 milyon km uzak olacak. Langrange Noktası tam adıyla kısa ismi L2’ dir. L2 noktasının yakınındaki nesneler Dünya ile eş zamanlı olarak Güneş’ in etrafında dönmektedir. Bu denli uzaklıkta bir sorun oluşması durumunda anlık bir hamle yapmak imkansızdır. Nasa bir sorun olduğunda çözüm olarak Teleskopu sarsmayı ya da yörüngesini değiştirmeyi düşünüyor.
Güneş Kalkanı
Kızılötesinde keşif yapabilmek için teleskobun sıcaklığı -223.2 C’ nin altında olmalıdır. Teleskopta Güneş, Dünya ve Ay tarafından gelen ışığı ve ısıyı engellemeye yarayan güneş kalkanı kullanılmaktadır.
Katmanların her biri insan saçı kadar incedir. Polimid kaplı bir örtü şeklinde olan Kapton E' den yapılmıştır. İki tarafında da membran özellikli alüminyum ile kaplanmış olup Güneş’ e bakan kısmında katkılı silikon kullanılmıştır.
Optik Ayna
Birincil ayna, 25.4 m2 toplam alana sahip 6,5 metre çapında altın kaplamalı berilyum reflektörüdür. Ayna 18 altıgen parçadan oluşur. Teleskobu tam boyutuyla koyabilecek yeterli kapasitede bir uzay aracı olmadığından, teleskobu tek parça olarak uzaya fırlatacaklar ve fırlatma esnasında tüm parçaların yavaş yavaş açılmasını sağlayacaklar. NASA teleskop L2 Yörüngesi’ ne yerleştikten sonra tam kurulum için hassas mikro motorlar kullanacaktır. Uzayda çevresel etmenler olmadığından dolayı hareket etmeye ihtiyacı yoktur.
Ek olarak, görüntü sabitlemeye yarayan üç aynalı bir sistem de vardır.
Hedef
James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük patlamadan sonraki ilk parlak parıltılardan Dünya gibi gezegenlerde yaşamı destekleyebilen güneş sistemlerinin oluşumuna kadar evrenimizin tarihindeki her aşamayı incelemek için tasarlanmıştır.
